Torkat
W miejscu, gdzie dziś mieści się CINiBA w latach 1930-1973 istniało pierwsze w Polsce (a dwunaste w Europie) sztuczne lodowisko. Projektantem obiektu był pochodzący z Czechosłowacji inż. Kolda. Wzniesienie Torkatu stanowiło warunek przyznania Polsce możliwości organizacji Mistrzostw Świata w hokeju na lodzie w 1931 roku. Budowa lodowiska zajęła cztery miesiące, a jej wykonawcą była Pierwsza Brneńska Fabryka Maszyn. Lodowisko posiadało chłodzoną taflę, odkryte trybuny, a budynek klubowo-techniczny znajdował się w centrum jednej z nich. Ciekawostką jest, że część obiektu wykonano z bloków słomianych.
Uroczystego otwarcia lodowiska dokonał wojewoda Michał Grażyński 7 grudnia 1930 r.
Torkat służył jako tafla, na której odbywały się zawody w łyżwiarstwie figurowym – piruety kręciła tu m.in. niepokonana w jeździe figurowej norweska łyżwiarka Sonja Henie, zdobywczyni trzech złotych medali olimpijskich oraz sześciu medali w mistrzostwach Europy. Później Torkat odwiedzili: dwukrotny mistrz olimpijski Austriak Karl Schaeffer, a także mistrzowski duet z igrzysk w Garmisch-Partenkirchen – Niemcy Maxi Herber i Ernst Bayer.
Rozgrywano tutaj również mecze hokejowe – bramki strzelali słynni bracia Warwick z Kanady.
Latem organizowano imprezy rozrywkowe. Występowali na tej płycie najlepsi na świecie koszykarze – sławny zespół Harlem Globetrotters, czy amerykańska wokalistka jazzowa Ella Fitzgerald.
Po II wojnie światowej Torkat został ponownie otwarty 18 grudnia 1949. Odbywały się na nim turnieje finałowe mistrzostwa Polski edycji 1950, 1951, 1952, 1953.
W okresie PRL dokonano renowacji betonowej płyty lodowiska, pod którą zainstalowane zostało 12 km rurek wypełnionych solanką. Wzniesiono nowe trybuny gotowe pomieścić 15 tys. widzów. Wybudowano nowy gmach, w którym znalazły się szatnie, umywalnie z natryskami, punkt sanitarny i hotel z pokojami dla 65 gości. Funkcjonowały też restauracja i kawiarnia.
Lata 50-te nie zapisały się jednak szczęśliwie w historii Torkatu. Kiedy obiekt był gotowy i został nawet otwarty, w czasie prac wykończeniowych doszło do ogromnego pożaru. Strawiony przez ogień Torkat został zamknięty.
W latach 70. podjęto próbę odbudowy i modernizacji lodowiska – zbudowano żelbetowe trybuny, opracowano projekt budowy dachu. I znów nieszczęście: w sierpniu 1973 r. doszło do kolejnego pożaru. I pomimo faktu, że urządzeniachłodnicze udało się uratować, obiekt zaczął podupadać.
Ostatecznie Torkat został zamknięty w 1994 r.
Krótka historia projektu i budowy
Przekazanie terenu za budynkiem Wydziału Nauk Społecznych UŚ z przeznaczeniem na budowę nowego gmachu biblioteki przez Urząd Miasta Katowice.
Zorganizowanie przez SARP Katowice na zlecenie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach ogólnopolskiego otwartego konkursu realizacyjnego dwuetapowego, którego tematem było opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej spełniającej wymagania współczesnej techniki, standardów użytkowych skomplikowanego funkcjonalnie obiektu oraz wysokiej wartości estetycznej. I nagrodę otrzymała praca konkursowa nr 32 autorstwa pracowni HS99 Herman i Śmierzewski z Koszalina.
Zorganizowanie przez SARP Katowice na zlecenie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach ogólnopolskiego otwartego konkursu realizacyjnego dwuetapowego, którego tematem było opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej spełniającej wymagania współczesnej techniki, standardów użytkowych skomplikowanego funkcjonalnie obiektu oraz wysokiej wartości estetycznej.
I nagrodę otrzymała praca konkursowa nr 32 autorstwa pracowni HS99 Herman i Śmierzewski z Koszalina.
07.01.2005 r. Zawarcie porozumienia o współpracy w zakresie działań na rzecz budowy wspólnej dla UŚ i AE biblioteki akademickie pomiędzy Uniwersytetem Śląskim, Akademią Ekonomiczną (obecnie Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach), a Miastem Katowice.
25.01.2005 r. Uchwała Senatu UŚ pozytywnie opiniująca wspólne przedsięwzięcie.
21.04.2008 r. Zawarcie Umowy Konsorcjum regulującej zasady dotyczące realizacji projektu oraz funkcjonowania nowej jednostki pomiędzy Uniwersytetem Śląskim a Akademią Ekonomiczną (obecnie Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach).
08.07.2008 r. Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu w ramach RPO Województwa Śląskiego priorytetu VI Zrównoważony rozwój miast, działanie 6.1 Wzmacnianie regionalnych ośrodków wzrostu. Uniwersytet Śląski stał się Liderem projektu.
12.02.2009 r. Zawarcie umowy dotyczącej pełnienia funkcji Inżyniera Kontraktu.
01.10.2009 r. Zawarcie umowy dotyczącej pełnienia nadzoru autorskiego podczas realizacji inwestycji z pracownią architektoniczną HS99.
07.08.2009 r. Zawarcie umowy z Generalnym Wykonawcą, którym zostało Konsorcjum –Mostostal Warszawa SA oraz Acciona Infraestructuras SA.
27.05.2011 r. Wpisanie do Dziennika Budowy informacji o zakończeniu robót budowlanych i zgłoszenie gotowości do odbioru końcowego.
07.07.2011 r. Podpisanie Protokółu Odbioru Końcowego.
31.08.2011-01.06.2012r. Dostawy i usługi w zakresie wyposażenia budynku.
24.06.2012 r. Rozpoczęcie przenoszenia zbiorów BUŚ i BG UE do nowego gmachu.
12.10.2012 r. Uroczyste otwarcie Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej.
powierzchnia całkowita: 13 260,49 m2
powierzchnia użytkowa: 12 273,40 m2
kubatura obiektu: 62 560 m3
budynek: 7 kondygnacji, 4004 okna
1000 osób mogących jednocześnie przebywać w budynku
Na powierzchni zabudowy w kształcie prostokąta o wymiarach 63,75 m na 46,25 m wzniesiono jednolitą, 3-kondygnacyjną bryłę ogólnodostępnej części, która obejmuje:
poziom -1 : magazyn książek, pomieszczenia techniczne, komora fumigacyjna
poziom 0 : hol główny, do którego przylegają wypożyczalnia i informatorium, sala konferencyjna (90 osób), sala dydaktyczna (40 osób) oraz pomieszczenia towarzyszące
poziom 1 i 2 : księgozbiór w wolnym dostępie, czytelnie, przestrzenie do pracy grupowej, mediateka, kabiny do pracy indywidualnej, pomieszczenia biurowe dla pracowników.
Nad tą częścią budynku zlokalizowana jest mniejsza bryła o wysokości 14,3 m, również na rzucie prostokąta, o wymiarach 48,75 m na 16,25 m, obejmująca:
3 piętro : pomieszczenia dla pracowników
4 i 5 piętro : magazyny zamknięte.
Laury studenckie (2009)
Nagrodę honorową odebrali rektorzy: prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś (Uniwersytet Śląski) i prof. UE dr hab. Jan Pyka (Uniwersytet Ekonomiczny) za budowę Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej (CINiBA). Uzasadnienie kapituły konkursu: celem CINiBA jest nie tylko krzewienie wiedzy i zwiększenie możliwości dostępu do publikacji naukowych w regionie, lecz również promowanie idei przezwyciężania dzielących nas różnic i zgodnej współpracy dla wspólnego dobra.
Śląskie na 5 (2010)
Wyróżnienie w kategorii „rozwiązanie architektoniczno-budowlane” odebrali JM Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś oraz prorektor ds. nauki Uniwersytetu Ekonomicznego prof. dr hab. Krzysztof Marcinek.
Fundusze dla Nauki (2011)
Wyróżnienie w kategorii „infrastruktura szkolnictwa wyższego” odebrał dyrektor CINiBA prof. UŚ dr hab. Dariusz Pawelec. Konkurs pod patronatem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Uzasadnienie kapituły konkursu: CINiBA należy do najlepszych i najciekawszych projektów realizowanych w sektorze nauki w Polsce. W konkursie mogły uczestniczyć wyłącznie inicjatywy prowadzone w ramach regionalnych lub ogólnopolskich programów operacyjnych, finansowanych z Funduszy Europejskich. Łącznie zgłoszono 56 projektów z 15 województw.
Obiekt Roku (2011)
Nagroda główna i wyróżnienie Grand Prix w 17. edycji konkursu na Architekturę Roku Województwa Śląskiego organizowanego przez katowicki odział Stowarzyszenia Architektów Polskich. Kapituła konkursu doceniła wartości, znakomity poziom i najwyższą jakość projektu (pracownia architektoniczna HS99) wspólnej biblioteki Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego. Jury uzasadniło swoją decyzję podkreślając, iż jest to obiekt perfekcyjny we wszystkich aspektach projektowania. To unikalny przykład umiejętnego połączenia dyscypliny projektowej z twórczą ekspresją.
CINiBA wśród 101 najciekawszych budynków dekady
Gmach Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej został również wymieniony wśród 101 najciekawszych budynków ostatniego dziesięciolecia w Polsce. Listę opublikował branżowy portal bryla.pl. Wybór zawiera powstałe po 2000 r. projekty ponad 70 renomowanych pracowni.
I miejsce w internetowym plebiscycie Polska Architektura 2011
Wspólna biblioteka Uniwersytetów – Śląskiego i Ekonomicznego w Katowicach zdobyła najwięcej głosów w internetowym plebiscycie Polska Architektura 2011 w kategorii kultura i nauka. Wyniki opublikował branżowy wortal www.sztuka-architektury.pl
Nagroda Architektoniczna Polityki 2011
Grand Prix w pierwszej edycji konkursu architektonicznego organizowanego przez tygodnik Polityka. Kapituła konkursu oceniła najwyżej nową siedzibę biblioteki uniwersyteckiej w Katowicach w dziedzinie architektury i ładu przestrzennego. W uroczystej gali wręczenia nagród uczestniczyli autorzy projektu z pracowni HS99 oraz dyrektor CINiBA prof. UŚ dr hab. Dariusz Pawelec. Nową bibliotekę akademicką docenili także internauci, którzy głosowali na „Rudzielca” w plebiscycie online na stronie domowej czasopisma oraz za pośrednictwem portalu Onet.pl.
Budowa Roku 2011 – Nagroda II stopnia w kategorii budynki nauki i kultury
Konkurs jest organizowany corocznie przez PZITB przy współudziale Ministerstwa Budownictwa oraz Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. Jego celem jest wyłonienie wyróżniających się obiektów budowlanych. Przedmiotem konkursu są zarówno nowe obiekty budowlane, jak i proces inwestycyjny (również modernizacyjny) ze wszystkich rodzajów budownictwa
Nagroda Roku za najlepszy obiekt architektoniczny wzniesiony ze środków publicznych pod Honorowym Patronatem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej
Uzasadnienie decyzji Jury:
- za prostą, piękną, jednorodną kompozycję architektury – bryły i wnętrz obiektu podkreśloną „detalem przewodnim” elementów pełnych i otworów na elewacjach i we wnętrzach, kontynuowanym rysunkiem posadzek i przegród wewnętrznych,
- za klasycznie prosty, funkcjonalny układ wewnętrznej przestrzeni biblioteki,
- za kulturalne, eleganckie nawiązanie gabarytami bryły do obecnego i projektowanego otoczenia.
Nagroda Główna Polski Cement w Architekturze
Konkurs Polski Cement w Architekturze jest organizowany od 1997 roku.Organizatorami Konkursu są: SARP oraz Stowarzyszenie Producentów Cementu. Celem tego Konkursu jest pokazanie możliwości twórczego użycia technologii betonowej w budownictwie. W tegorocznej XVI edycji Konkursu, spośród zgłoszonych projektów, Jury nominowało 7 realizacji oddanych do użytku przed końcem 2011 roku
Nagroda Prezydenta RP dla Inwestora CINiBA Konsorcjum UE i UŚ w Katowicach
Konsorcjum Uniwersytetu Ekonomicznego i Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach otrzymało Nagrodę GRAND PRIX Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego dla Najlepszego Obiektu Architektury XXI wieku za inwestycję Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka, a także tytuł Najlepszego Budynku Użyteczności Publicznej w VII edycji konkursu „Życie w architekturze”. Organizatorem konkursu jest redakcja miesięcznika „Architektura-murator”.
Tytuł „Building of the Year 2012” dla CINiBA
W plebiscycie Building of the Year 2012 decyzją internautów tytuł Budynku Roku 2012 otrzymała wspólna biblioteka Uniwersytetów Śląskiego i Ekonomicznego w Katowicach.
Plebiscyt ogłosił serwis ArchDaily – międzynarodowy wortal poświęcony architekturze. Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka otrzymało najwięcej głosów w kategorii Muzea i Biblioteki. O zwycięstwo w tej grupie rywalizowało blisko 1000 obiektów z całego świata.
CINiBA w finałowej trójce konkursu „Polska Pięknieje”
23 maja w Warszawie odbyła się gala wręczenia nagród w prestiżowym konkursie Polska Pięknieje – 7 Cudów Funduszy Europejskich, w którym wyłania się najlepiej zrealizowane przedsięwzięcia finansowane ze środków unijnych. Dyrektor CINiBA prof. dr hab. Dariusz Pawelec odebrał z rąk minister rozwoju regionalnego Elżbiety Bieńkowskiej jedną z trzech nominacji przyznanych w kategorii rewitalizacja. Do tegorocznej, VI edycji konkursu zgłoszono rekordową liczbę 311 projektów.
Konkurs projektów dofinansowanych z Funduszy Europejskich, ogłoszony przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, ma na celu wyróżnienie i nagrodzenie najlepszych przedsięwzięć dotyczących rozwoju turystyki, infrastruktury sportowej i rekreacyjnej, zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz rewitalizacji. Projekty są oceniane m.in. ze względu na sposób ich realizacji, osiągane cele i założenia, wpływ na otoczenie i podniesienie atrakcyjności regionu, prowadzone działania promocyjne, a także uwzględnienie zasady zrównoważonego rozwoju i polityk horyzontalnych.
Uroczyste otwarcie CINiB-y
12 października (piątek) 2012 r. w gmachu Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej odbyła się uroczystość otwarcia wspólnej biblioteki Uniwersytetu Ekonomicznego i Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Uroczystego otwarcia nowej książnicy akademickiej dokonali rektorzy uczelni, które zrealizowały inwestycję – JM Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś i JM Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego prof. zw. dr hab. Leszek Żabiński.
W wydarzeniu uczestniczyli także Wojewoda Śląski Zygmunt Łukaszczyk, Prezydent Miasta Katowice Piotr Uszok, a także przedstawiciele m.in. środowisk nauki, biznesu, kultury, sztuki i edukacji.
Podczas uroczystości odsłonięto również Interaktywną Tablicę Pamiątkową Lodowiska „Torkat”.
5. Urodziny CINiB-y
2 października (poniedziałek) 2017 r. Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka świętowała swoje 5. urodziny. Już pełnych 5 lat CINiBA jest otwarta dla użytkowników, zapewnia wsparcie dla edukacji, kultury i biznesu. Program uroczystości obfitował w wiele atrakcji, m.in.: quizy z nagrodami, zwiedzanie biblioteki, wręczenie nagród laureatom konkursów: „#LubięCinibę” i „Zostań bibliotekarzem w CINiB-ie na jeden dzień”, warsztaty pt. „Joga akademicka z książką”. Wydarzenie osłodził pyszny urodzinowy tort. Serdecznie dziękujemy za udział we wspólnym świętowaniu i zachęcamy do obejrzenia fotorelacji z tego ważnego dla nas wydarzenia!
10. Urodziny CINiB-y
Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy,
rok 2022 jest szczególny dla Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej. Dokładnie 10 lat temu CINiBA zaistniała w przestrzeni miasta i regionu stając się ważnym punktem wspierającym naukę.
Stworzenie i udostępnienie czytelnikom nowoczesnej książnicy naukowej na miarę XXI wieku stanowiącej zaplecze informacyjno-multimedialne, gwarantującej wsparcie dla edukacji, kultury i biznesu, było realną odpowiedzią na sygnalizowane przez wiele lat potrzeby i oczekiwania społeczności akademickiej oraz mieszkańców Śląska.
Budowa Centrum stała się możliwa dzięki zaangażowaniu dwóch katowickich uczelni – Uniwersytetu Śląskiego oraz Uniwersytetu Ekonomicznego, które w celu zrealizowania Projektu CINiBA powołały konsorcjum. Finansowego wsparcia dla przedsięwzięcia udzieliła Unia Europejska (Europejski Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO WSL 2007-2013), a także samorząd Województwa Śląskiego, Miasto Katowice, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. 27 września 2012 r. CINiBA ugościła w swoich przestrzeniach pierwszych czytelników.
Przez minioną dekadę Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka starało się służyć nauce i kulturze, spełniać oczekiwania użytkowników, wspierać ich indywidualne ścieżki rozwoju, a jednocześnie, jako biblioteka otwarta, tworzyć miejsce przyjazne w przestrzeni fizycznej oraz duchowej.
Ostatnie dziesięciolecie stanowiło zatem czas wpisywania się w przestrzeń miasta, zaznaczania i konstytuowania swojej obecności w sercu kampusu akademickiego, w katowickiej Strefie Kultury, tworzącym się wzdłuż bulwarów Rawy Miasteczku Nauki, czy na mapie Śląska. Był to czas budowania i umacniania własnej marki, opartej, wzorem koncepcji marki z pasją, na innowacyjności, kreatywności, świadomym i odważnym spoglądaniu w przyszłość, dbałości o jakość oferowanych usług oraz potencjale i zaangażowaniu zespołu pracowników
CINiB-y.
Ufam, że podjęte przez nas działania okazały się skuteczne i potrzebne, że czas spędzony w bibliotece był dla Państwa efektywny, a jej zasoby i usługi, pomocne i atrakcyjne.
Dziękuję za Państwa obecność, za dotychczasową owocną współpracę, wszelkie sugestie, dzięki którym na bieżąco możemy aktualizować ofertę, odpowiadać na wyzwania, dbać o jakość świadczonych usług.
Życzę Państwu, aby rok jubileuszu był szczególny dla wszystkich użytkowników CINiB-y, by stał się przestrzenią dialogu, który pozwoli nam wspólnie zastanowić się nad miejscem i rolą biblioteki w przyszłości.
Serdecznie zapraszam do CINiB-y.
prof. dr hab. Dariusz Pawelec
Dyrektor Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej